Zioła są jednym z głównych naturalnych środków leczniczych i profilaktycznych. Pożyteczne rośliny przeznaczone są do ogólnego wzmocnienia organizmu oraz w leczeniu określonych schorzeń. Zielarze niejednokrotnie udowodnili, że zioła wpływają na zdrowe funkcjonowanie naszego organizmu. Udowodniono, że stymulują układ odpornościowy, łagodzą stres i utrzymują równowagę w organizmie. Aby uzyskać efekt terapeutyczny trzeba wiedzieć, które rośliny można stosować.
1. Dzika róża
Jej owoce zawierają dużą ilość witamin: C, z grupy B, K i P, a także cukry owocowe, kwasy organiczne, garbniki. Dzika róża jest stosowana w leczeniu niedoboru witamin, anemii i ogólnego wyczerpania organizmu. Preparaty z dziką różą pobudzają wydzielanie żółci, dlatego polecane są przy chorobach wątroby. Miąższ dojrzałej róży jest naturalnym łagodnym środkiem przeczyszczającym. Aby nadać naparowi z dzikiej róży lepszy smak, można dodać do niego trochę miodu, a niektóre owoce można lekko podsmażyć przed zaparzaniem dzięki temu napój będzie miał przyjemny zapach i smak.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę suszonej dzikiej róży zalać szklanką wrzącej wody, przykryć i pozostawić na 15 minut. Następnie przecedzić i spożywać do 3 razy w ciągu dnia (najlepiej przed posiłkami). Jakie jeszcze napary ziołowe warto przygotować?
2. Rumianek
Medycyna tradycyjna wykorzystuje lecznicze właściwości rumianku od czasów starożytnych, otrzymane z niego leki są stosowane w wielu chorobach. Rumianek jest spożywany wewnętrznie w postaci naparu, jako środek napotny, przeciwdrgawkowy i przeczyszczający, stosowany przy chorobach przewodu pokarmowego (przy biegunkach i wzdęciach), nerek i dróg żółciowych, migrenie, nerwobólach, przeziębieniach. W medycynie ludowej czasami zaleca się wywar z kwiatów w przypadku raka macicy, krztuśca, chorób oczu, do płukania przy zapaleniu gardła.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę suszonego rumianku zalać szklanką gorącej wody, przykryć i pozostawić do zaparzenia na 15 minut. Następnie przecedzić, dla poprawienia walorów smakowych można dodać szałwię i/lub miętę. Można pić napar o każdej porze dnia lub wykorzystać go do przemywania oczu.
3. Mięta
Liście miętyzawierają do 3% olejku miętowego, którego główną częścią jest mentol, będący składnikiem wielu leków stosowanych przy chorobach serca i układu naczyniowego, chorobach dróg oddechowych, żołądka i jelit, leków na migrenę. W praktyce lekarskiej preparaty miętowe stosuje się do płukania ust przy bólu zęba oraz jako środek łagodzący swędzenie skóry. Liście mięty dodaje się do herbat ziołowych, jako środek przeciw nudnościom, żółciopędny i przeciwskurczowy.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę suszonej mięty zalać szklanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 5 minut. Następnie przecedzić i spożywać przy wystąpieniu dolegliwości lub profilaktycznie.
4. Kozłek lekarski (waleriana)
Alkaloidy, cukier, niektóre kwasy organiczne, garbniki znajdują się w kłączu kozłka. Korzenie zawierają olejek waleriany to właśnie on nadaje roślinie większość jej wyjątkowych właściwości i specyficznego zapachu, tak uwielbianego przez koty. W praktyce kozłek lekarski stosowany jest używany, jako środek uspokajający przy nerwicach, a ponadto przy szeregu chorób wewnętrznych, w początkowych stadiach nadciśnienia tętniczego, zaburzeń pracy serca. Preparaty z kozłka lekarskiego mają działanie fitocydowe, zabijając niektóre patogenne mikroorganizmy.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę korzenia kozłka należy zalać 1 filiżanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut, następnie przecedzić. Napar należy spożywać 3 razy dziennie po 1 filiżance.
5. Szałwia
Liście szałwii, zawierające garbniki, olejki eteryczne i witaminę B, są używane, jako środek przeciwzapalny i dezynfekujący, aby zatrzymać krwawienie. Zastosowanie szałwii w medycynie jest bardzo zróżnicowane, napar z liści szałwii jest przepisywany na choroby żołądka i pęcherzyka żółciowego, zapaleniu wątroby, w celu wzmocnienia układu nerwowego. Miejscowo przy łysieniu (wypadanie włosów) i do płukania jamy ustnej z napadami bólu zęba.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę szałwii zalać szklanką wrzącej wody i pozostawić pod przykryciem na 10 minut, następnie przecedzić. Można pić ciepły napar, płukać gardło 3 razy dziennie lub dodać do kąpieli.
6. Bylica piołun
Medyczna sława bylicy sięga czasów starożytnych. W XVII-wiecznych zielarzy piołun jest zalecany do leczenia guzów i ropnych ran. Lekarze medycyny tradycyjnej uważają, że preparaty z piołunu wzmacniają jelita i żołądek, gorycz pobudza apetyt. Piołun pobudza pracę układu pokarmowego, zwiększa wydzielanie żółci, soków trzustkowych, działa przeciwzapalnie, antyseptycznie. Skuteczny jest przeciwko robakom i pasożytniczym mikroorganizmom, ponadto poprawia stan układu nerwowego, pobudza odporność, działa przeciwzapalnie, aktywuje gojenie błon śluzowych.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę suszu piołunu zalać szklanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 20 minut, przecedzić i spożywać po pół łyżeczki do 3 razy dziennie.
7. Jeżówka (echinacea)
Obecne stosowanie jeżówki opiera się na jej właściwościach przeciwdrobnoustrojowych i jej zdolności do wzmacniania układu odpornościowego poprzez stymulowanie organizmu do produkcji większej ilości białych krwinek i interferonu, białka zabijającego wirusy. Wskazania do stosowania jeżówki są liczne: choroby układu oddechowego, zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok, opryszczka, choroby układu moczowo-płciowego, komory i jelit, zapalenie ucha środkowego, choroby narządu ruchu, infekcje wirusowe i bakteryjne, chroniczne zmęczenie.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżkę suszu zalać szklanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 20 minut, przecedzić i spożywać po pół szklanki do 3 razy dziennie.
8. Głóg
Zdrowy i smaczny dżem przygotowuje się z głogu (lepiej zbierać jego owoce po nadejściu mrozu), napar z owoców to aromatyczny napój, dobry substytut herbaty. Owoce głogu zawierają kwas cytrynowy, cukier, witaminy C i A, kwiaty – witamina P i olejek eteryczny. Liście, owoce i kwiaty głogu stosuje się głównie w chorobach serca i naczyń krwionośnych, zaleca się je stosować przy umiarkowanym nadciśnieniu, nerwicach różnego pochodzenia, zaburzeniach snu, w celu poprawienia koncentracji oraz przy zwiększonej pobudliwości nerwowej.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżkę suszu (kwiaty, liście) zalać szklanką wrzącej wody i zaparzać przez 20 minut, przecedzić i spożywać po pół szklanki do 3 razy dziennie.
9. Świetlik (Euphrasia officinalis)
Nazwa świetlika mówi sama za siebie: z reguły roślina ta jest stosowana w leczeniu chorób oczu: zapalenia spojówek, jęczmienia, jaskry, zaćmy. Niektórzy uważają, że zwalcza dalekowzroczność i poprawia widzenie, a napary ze świetlika przyjmuje się nie tylko wewnętrznie, ale także zewnętrznie, w postaci okładów. Napar ze świetlika polecany jest osobom z osłabioną odpornością.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżeczkę świetlika zalać pół szklanki wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut, przecedzić. Po ostudzeniu naparu moczyć płatki kosmetyczne i przykładać na powieki. Można pić napar 2 razy dziennie po jednej szklance.
10. Pokrzywa
Pokrzywa jest doskonałym ziołem do usuwania chronicznego zmęczenia. Dla zestresowanych osób, cierpiących na depresję i niepokój wysoka wartość odżywcza i oczyszczające składniki pokrzywy tonizują organizm, ale przede wszystkim regenerują układ nerwowy. Pokrzywa jest silnym środkiem przeciwzapalnym, a napar z pokrzywy pomaga w zapaleniu stawów i wszelkich długotrwałych infekcjach. Roślina ma również działanie moczopędne, działa kojąco na organizm, a jej długotrwałe stosowanie pomoże przy problemach z układem moczopędnym. Pokrzywa oczyszcza również krew i limfę, działa przeciwalergicznie i przeciwanemicznie. Pokrzywa jest bogata w żelazo, magnez, kwas foliowy, witaminy A i C.
Sposób przygotowania naparu: 1 łyżkę suszonej pokrzywy zalać szklanką wrzątku i zaparzać pod przykryciem przez 20 minut, następnie przecedzić. Napar pić na czczo 1 raz dziennie, można dodać ziele melisy lub rumianek.