Jałowiec pospolity to krzew lub niewysokie drzewo iglaste, które spotkamy w różnych siedliskach, zarówno w lasach, jak i w miejskich nasadzeniach. Ma niebywałe walory ozdobne, ponadto jednak liczą się jego właściwości lecznicze. Z owoców i iglastych gałązek jałowca pozyskuje się olejek eteryczny, pomocny m.in. w dolegliwościach żołądkowych, infekcjach skóry czy profilaktyce nowotworowej.
Szyszkojagody i wiecznie zielone gałązki – źródło olejku jałowcowego
W przemyśle, lecznictwie oraz kulinariach największe znaczenie mają owoce jałowca, zwane szyszkojagodami. Olejek jałowcowy otrzymuje się metodą destylacji z parą wodną dojrzałych owoców oraz gałązek. Szyszkojagody to wyjątkowe owoce jagodowe, które dojrzewają dwa lata. Na krzewie jednocześnie znajdziemy zielone, niedojrzałe owoce, jak i stopniowo wybarwiające się fiołkowe lub różowe jagody oraz te całkiem dojrzałe, o barwie ciemnofioletowej, niemalże czarnej. Suszone owoce jałowca są szczególnie dobrze znane w kulinariach i obecne w kuchni staropolskiej jako tradycyjna przyprawa, uświetniająca smak i kunszt potraw ciężkostrawnych, zwłaszcza mięs i sosów, bigosów, gulaszu, grzybów czy kapusty.
Ekstrakty z jałowca i olejek eteryczny
Bardzo długą tradycję ma również stosowanie jałowca w medycynie oraz obrzędach. Starożytni Egipcjanie używali go do namaszczania zwłok przed ich balsamowaniem. W całej Europie dawnych wieków wykorzystywano go z kolei jako środek przeciwdziałający rozprzestrzenianiu się rozmaitych chorób zakaźnych, w tym cholery i tyfusu, a także w leczeniu chorób pasożytniczych. I rzeczywiście, jałowiec ma działanie antybakteryjne, przeciwpasożytnicze, przeciwzapalne, oczyszczające i wzmacniające. Od dawien dawna występuje też w kulinariach jako przyprawa (suszone owoce jałowca) wspomagająca trawienie i pracę całego układu pokarmowego. Olejek jałowcowy również sprzyja sprawnemu trawieniu, ale jego właściwości wykraczają daleko ponad to. Spośród wszystkich ekstraktów jałowcowych, to właśnie olejek ma najpotężniejsze działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne. Działa również oczyszczająco na cały organizm, łagodzi ból, uspokaja i poprawia stan skóry.
W skład olejku jałowcowego wchodzą głównie pinen, kamfen, limonen, myrcen, terpinen, terpineol, kadynen, sabinen, a poza związkami lotnymi również żywice, garbniki oraz kwasy organiczne. Najsilniejszy w działaniu i najbardziej wartościowy jest olejek pozyskiwany wyłącznie z szyszkojagód, gdyż te mają kilkakrotnie większą moc niż igły. Z suszonych i rozdrobnionych owoców można uzyskać do 2% olejku eterycznego o świeżym, kojącym zapachu.
Działanie olejku jałowcowego na organizm
Olejek jałowcowy stosowany w masażach może uwolnić nas od bólu reumatycznego, bólu brzucha, zaburzeń trawiennych i dolegliwości wątrobowych. Działa również jako środek rozluźniający i uspokajający. Pomaga w leczeniu chorób pasożytniczych i zakażeń bakteryjnych. Ma ponadto właściwości napotne, wspomaga detoksykację organizmu oraz diurezę, obniża ciśnienie krwi i przeciwdziała rozwojowi otyłości. Stosowany regularnie stymuluje odporność. Warto zwrócić także uwagę na wysoki potencjał antyoksydacyjny olejku jałowcowego, który możemy wykorzystać zarówno w profilaktyce nowotworów, jak i w pielęgnacji skóry starzejącej się.
Olejek jałowcowy w pielęgnacji skóry
Odkażające właściwości olejku jałowcowego sprawiają, że często wykorzystuje się go jako domowy środek do sprzątania i dezynfekcji powierzchni czy narzędzi. Podany w odpowiedniej formie i stężeniu jest też świetnym kosmetykiem, służącym poprawie kondycji Skóry problemowej. Użyty w żelu, mydle czy piance do mycia, a nawet kąpieli pomoże nam pokonać trądzik i nadmierny łojotok, zamknąć pory i wyciszyć stan zapalny skóry, wyregulować produkcję sebum, oczyścić naskórek, a także zawalczyć o bardziej jędrną i gładką skórę ciała. Olejek jałowcowy działa bowiem stymulująco, pomaga zlikwidować cellulit i umożliwia detoksykację całego organizmu, co ma przełożenie na wygląd ciała, wagę i kondycję skóry.
Świeży, drzewny zapach olejku jałowcowego oraz jego silne właściwości można połączyć z wybranym olejkiem cytrusowym, z olejkiem cedrowym, lawendowym, a także cyprysowym.