Tymianek jest składnikiem wielu syropów na kaszel, używa się go też do produkcji kosmetyków. Ma wiele zdrowotnych i leczniczych właściwości. Sprawdź, jakie substancje zawiera i jakie choroby można nim leczyć.
Gdzie występuje tymianek?
Tymianek jest rośliną pochodzącą z krajów śródziemnomorskich. Obecnie występuje powszechnie w wielu państwach Europy i Ameryki, również nad Wisłą. Znany przede wszystkim jako przyprawa, od wieków znajduje zastosowanie w medycynie ludowej. Tymiankiem zwalczano i wciąż jeszcze zwalcza się objawy przeziębienia i grypy, np. kaszel. To jeden z najskuteczniejszych naturalnych środków bakterio- i wirusobójczych.
Właściwości zdrowotne tymianku
Tymianek ma wiele zdrowotnych właściwości, którym zawdzięcza zainteresowanie lekarzy i zwolenników medycyny naturalnej. Z badań naukowych wiadomo, że Unieszkodliwia groźne bakterie i wirusy, zakłócające pracę układu oddechowego. Łagodzi infekcje gardła i jamy ustnej, działa wykrztuśnie i rozkurczowo. Służy za główny surowiec wielu preparatów stosowanych w leczeniu nieżytu żołądka. Zwalcza objawy towarzyszące dolegliwościom wątrobowym i łagodzi stany zapalne jelit. Odkaża kanały zębowe, wygasza bóle reumatyczne, zapobiega biegunce i przydaje się w leczeniu stanów zapalnych pochwy.
Co zawiera tymianek?
Znajdujący się w tymianku olejek eteryczny zawiera cenne dla zdrowia substancje, które wspomagają pracę układu pokarmowego i oddechowego, między innymi: octan bornylu, linalol, cyneol, cymen, pochodne fenolowe (tymol i karwakrol), α-pinen i borneol. Tymianek jest również bogatym źródłem garbników, kwasów polifenolowych (zwłaszcza kawowego i chlorogenowego), związków trójterpenowych, flawonoidów, goryczy, saponiny i soli mineralnych. Tymianek zawiera też duże ilości witaminy A, beta karotenu, witaminy B2 (ryboflawiny), niacyny, witaminy B6, kwasu foliowego, witaminy C, a także minerałów: potasu, wapnia, fosforu, magnezu, żelaza, miedzi, cynku i manganu. 100 g tymianku to 101 kcal.
Warto w tym miejscu podkreślić, że tymol, jeden ze składników, w większych ilościach staje się trujący. Może uszkodzić wątrobę, nerki, serce lub ośrodkowy układ nerwowy, a nawet doprowadzić do zgonu. Przedawkowanie olejku tymiankowego jest więc realnym zagrożeniem. Do typowych objawów zatrucia należą nudności, wymioty, problemy z oddychaniem, zapalenie żołądka. Niepożądane reakcje wywołuje nieostrożne, doustne przyjmowanie olejku tymiankowego.
Co ważne, nadużywanie tymianku może wpłynąć niekorzystnie na rozwój płodu u kobiet ciężarnych, ponieważ część wymienionych powyżej substancji pobudza macicę do skurczów. To samo dotyczy stosowania olejku tymiankowego.
Kosmetyczne zastosowania tymianku
Tymianek odkaża i oczyszcza skórę, łagodzi też stany zapalne. Dlatego na szeroką skalę stosuje się go w Przemyśle kosmetycznym. Wyciąg z tymianku wchodzi w skład preparatów do pielęgnacji cery trądzikowej i tłustej, ziołowych past do zębów (regeneruje uszkodzone dziąsła), a także szamponów przeciwłupieżowych. W połączeniu z innymi ziołami, np. rozmarynem, jest doskonałym remedium na włosy przetłuszczające się i łupież.
Tymianek w kuchni
Tymianek ma gorzki smak i bardzo aromatyczny zapach. Przyprawia się nim najczęściej dania rybne, z dziczyzny i drobiu. Można go łączyć z innymi przyprawami: cebulą, czosnkiem, natką pietruszki czy liściem laurowym. Wyjątkiem jest tu majeranek, który ma zupełnie inny smak.
Jak przygotować napar z tymianku?
Łyżkę tymianku zalej wrzątkiem, parz przez 15 minut, a następnie przecedź. Dla zaostrzenia apetytu pij 1/3 szklanki przed posiłkami. Napar z tymianku można też pić po posiłkach, działa on wtedy jednak inaczej – wspomaga trawienie i zapobiega wzdęciom. Jest również idealnym remedium na anginę. Wystarczy regularnie płukać nim gardło, by złagodzić przebieg choroby i zwalczyć najbardziej uciążliwe objawy.