Gdy latem jesteśmy spragnieni, nie ma nic lepszego od kilku listków mięty wrzuconych do chłodzącego napoju. Przy tym mięta ma nie tylko wspaniały i odświeżający smak. To roślina o wielu właściwościach prozdrowotnych – w jej składzie znajdziemy mnóstwo cennych związków. Jeśli zależy nam na ich maksymalnej koncentracji, koniecznie sięgnijmy po olejek miętowy!
Charakterystyka i pochodzenie olejku miętowego
Choć różne gatunki mięty stosowane są w lecznictwie i kulinariach od czasów starożytnych, to olejek miętowy ma znacznie krótszą historię. Po raz pierwszy wyekstrahowano go w XVI wieku, szybko jednak zdobył popularność i uznanie, a dziś pozostaje jednym z najchętniej wykorzystywanych surowców roślinnych. Pozyskuje się go metodą destylacji z parą wodną świeżych liści oraz ziela mięty pieprzowej lub mięty polnej. W wyniku tego procesu otrzymujemy intensywnie pachnący i mocno odświeżający olejek o jasnej, zielonkawej lub żółtawej barwie.
Olejek miętowy ma mnóstwo zastosowań. Jego właściwości warto wykorzystać do łagodzenia i eliminowania różnych problemów zdrowotnych. Co ciekawe, mięta pieprzowa powstała ze skrzyżowania zielonej mięty dzikiej i mięty nadwodnej, właśnie w celu uzyskania hybrydy o wyższej zawartości olejków eterycznych. Mięta pieprzowa znana jest prawdopodobnie od XVII wieku, natomiast produkcja olejku z tej odmiany mięty ruszyła na szeroką skalę w XIX wieku głównie w Stanach Zjednoczonych. Do dziś najwięcej tego surowca powstaje właśnie w USA, a także w wielu krajach Europy, w Australii, Kanadzie, Argentynie czy w Afryce Południowej. Z kolei Chiny, Indie i Japonia oraz Brazylia produkują olejek miętowy nie z ziela mięty pieprzowej, a z mięty polnej.
Olejek miętowy – skład
Głównym składnikiem olejku miętowego jest mentol. Poza tym jego zawartość stanowią również menton, geraniol, pulegon, karwon, linalol, limonen, piperyton, a także octan mentylu i mentofuran. Poza tym olejek jest źródłem flawonoidów, garbników i kwasów organicznych. Za większość właściwości leczniczych odpowiada mentol, będący alkoholem monoterpenowym, stanowiącym od 20-60% zawartości olejku miętowego. Mentol ma świeży zapach charakterystyczny dla mięty i nadaje jej działanie chłodzące oraz miejscowo znieczulające. Z kolei menton odpowiada za słodkie i ziołowe nuty mięty oraz olejku miętowego. Zawartość mentolu w olejku miętowym zależy od regionu czy warunków upraw, a nawet od okresu zbiorów mięty. Bogatszy w mentol jest olejek z mięty polnej.
Właściwości lecznicze olejku miętowego
Olejek miętowy pobudza apetyt, stymuluje układ trawienny, zwiększa produkcję soków trawiennych, działa żółciopędnie, łagodzi wzdęcia, wpływa rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, wspomaga leczenie chorób dróg żółciowych. Z tego względu znajdziemy go wielu aptecznych preparatach Wspomagających układ trawienny.
Olejek z mięty pieprzowej znajdziemy również w składzie specyfików udrożniających i wspomagających leczenie w przypadku Infekcji dróg oddechowych. Mentol ułatwia bowiem oddychanie, łagodzi kaszel oraz stany zapalne gardła i jamy ustnej. Jest przydatny w terapii zatok, przeziębienia i kataru. Używany jest wówczas przede wszystkim w maściach, tabletkach do ssania czy inhalacjach. Inhalacje, a także masaże z olejkiem miętowym mają również działanie antyseptyczne, przeciwzapalne, uśmierzają bóle głowy, migreny i nerwobóle, wpływają rozkurczowo i relaksująco.
Olejek miętowy – środki ostrożności
Zawarty w olejku miętowym mentol jest silnym alergenem, a zatem u niektórych osób może wywołać nadwrażliwość. Dotyczy to zwłaszcza małych dzieci i stosowania olejku przy chorobach górnych dróg oddechowych. Mentol może doprowadzić u nich do skurczu krtani i oskrzeli (a w konsekwencji do zatrzymania oddechu) czy wywołać wymioty. Olejku miętowego nie powinny ponadto stosować osoby z chorobą refluksową żołądka oraz cierpiące na zgagę. Choć wydaje się, że mięta jest uniwersalnym środkiem na każdą dolegliwość trawienną, jej silnie stymulujące właściwości mogą pogłębiać niektóre problemy, zamiast je łagodzić.
Olejek miętowy stanowi odświeżającą bombę w połączeniu z olejkiem eukaliptusowym. Można go łączyć również z olejkiem lawendowym, dowolnym cytrusowym czy rozmarynowym.