Absoluty – czym są i jak je wykorzystać?

Absoluty

Wiemy, że olejki eteryczne to silnie skoncentrowane surowce, zawierające kwintesencję związków lotnych i terapeutycznych obecnych w roślinie. Absolut jest z kolei prawdziwą esencją zapachową, pozyskiwaną w wyniku długotrwałego i żmudnego procesu ekstrakcji. Absoluty bywają stosowane w kosmetyce i do masażu, lecz głównie służą do wyrobu perfum.

Czym różnią się absoluty od olejków eterycznych?

Do produkcji olejków wykorzystuje się olbrzymie niekiedy ilości płatków kwiatów, ziela, łodyg czy liści, dlatego prawdziwe olejki eteryczne są drogie, a niekiedy trudno dostępne. Za ich stosowaniem przemawia jednak duża wydajność i niesamowita skuteczność. W większości przypadków, kilka kropel olejku eterycznego użytego jednorazowo w aromaterapii odpowiada kilkudziesięciu wypitym naparom z tej samej rośliny. To wiele mówi o istocie zawartości olejków eterycznych. Bez wątpienia są to produkty i zapachy bardzo intensywne, mocne i skondensowane. Wyobraźmy sobie tymczasem, że w świecie zapachów istnieją substancje pod tym względem jeszcze doskonalsze. Te substancje to absoluty, zwane też olejkami absolutnymi. Absoluty wykorzystuje się głównie w perfumiarstwie, a ich nazwa dość celnie obrazuje najważniejszą cechę tych substancji – są to surowce składające się wyłącznie z pachnących związków lotnych.

Powstawanie absolutów

Większość olejków eterycznych wytwarza się metodą hydrodestylacji (choć np. olejki cytrusowe otrzymujemy poprzez wytłaczanie pożądanych substancji ze skórek owoców). W przypadku olejków absolutnych, proces otrzymywania jest bardziej skomplikowany, żmudny i czasochłonny. Dotyczy to zwłaszcza specyficznych metod, np. enfleurage, której w ogóle nie stosuje się na skalę przemysłową. Jest ona jednak najstarszym sposobem „produkcji” olejków eterycznych i polega na pozyskiwaniu ich poprzez nawannianie tłuszczu esencją zapachową zawartą w płatkach kwiatów i innych częściach roślin.

Czysty absolut jest produktem końcowym dłuższego procesu i zawsze powstaje z surowca przejściowego, o charakterze stałym lub półstałym. Takim surowcem przejściowym jest pomada otrzymywana właśnie w procesie enfleurage, czyli wonny tłuszcz, do którego przedostały się związki zapachowe zawarte w macerowanej roślinie.

Pomada bywa też nazywana konkretem. Konkrety to najczęściej otrzymywane produkty przejściowe, poprzedzające powstanie absolutu. Zaliczamy do nich pomady i esencje powstałe w wyniku maceracji, a także surowce poddane ekstrakcji rozpuszczalnikami lotnymi. Absolut może poza tym powstać z rezynoidu, a więc produktu ekstrakcji aromatycznej żywicy lub substancji aromatycznej pochodzenia zwierzęcego, na przykład ambry czy piżma. Konkrety oraz rezynoidy tym różnią się od absolutu, że oprócz substancji zapachowych zawierają również związki bezwonne, zwane balastem. Absolut tymczasem to wyrób złożony prawie wyłącznie ze związków wonnych. Powstaje poprzez ponowną ekstrakcję rozpuszczalnikiem, odseparowanie części nierozpuszczalnych oraz usunięcie rozpuszczalnika z roztworu końcowego. Co ciekawe, w metodzie enfleurage otrzymaną pomadę topi się w stosunkowo niskiej temperaturze i przesącza przez muślin! Następnie stosowana jest ekstrakcja alkoholem, chłodzenie i odparowywanie rozpuszczalnika pod niskim ciśnieniem.

Jak wykorzystać absolut?

Absoluty wytwarzane są przede wszystkim z delikatnych, wonnych kwiatów, w przypadku których destylacja parą wodą byłaby zbyt drastyczna ze względu na użycie wysokiej temperatury lub ekonomicznie nieopłacalna. Do najbardziej znanych i cenionych należą m.in. absolut jaśminowy, z fiołka, tuberozy czy mchu drzewnego. Rośliny nie występują zresztą w postaci olejków eterycznych. Absoluty można ponadto wytworzyć z róży, lawendy czy kwiatów pomarańczy.

Absoluty mają lepsze i intensywniejsze zapachy niż olejki eteryczne. Surowców tych nie można ze sobą utożsamiać, tym bardziej, że absolutów nie poleca się stosować w aromaterapii ze względu na obecność resztek rozpuszczalników. Jeśli więc mowa jest o olejku jaśminowym, prawdopodobnie chodzi właśnie o absolut jaśminowy lub kosmetyczny olejek (np. arganowy lub jojoba) z kilkuprocentowym udziałem absolutu jaśminowego. Niemniej, wiele mówi się o tym, że zapach jaśminu jest sprawdzonym afrodyzjakiem, rozjaśnia i upiększa skórę, a nade wszystko działa kojąco i wzmacniająco na zmysły czy rozluźnia mięśnie.