Niektóre przyprawy mają działanie lecznicze i są wykorzystywane nie tylko w kuchni, ale i w medycynie naturalnej. Anyż gwiaździsty nadaje się idealnie do przyprawiania różnych potraw, nie należy jednak mylić go z anyżkiem, który jest całkiem inną rośliną.
Anyż gwiaździsty – krótka historia
Anyż gwiaździsty to jedna z niewielu przypraw, którymi można wyleczyć rozmaite dolegliwości, zwłaszcza te ze strony układu pokarmowego. Wiedzieli już o tym starożytni Grecy i Egipcjanie. To właśnie światu starożytnemu zawdzięczamy wiedzę o tych magicznych owocach, mających kształt ośmioramiennych gwiazd. Rosną one na drzewie określanym jako badian właściwy (z łacińska Illicium verum Hook. f.). W postaci suszonej są najłatwiej przyswajalne i najzdrowsze. Używa się ich nie tylko jako przyprawy, ale i surowca do produkcji preparatów leczniczych i kosmetycznych.
Nie mylić z anyżkiem!
Anyż gwiaździsty bywa mylony z biedrzeńcem anyżem, zupełnie inną rośliną. Zbieżność nazwowa wynika ze wspólnego składnika, występującego zarówno w suszonych owocach badianu, jak i w biedrzeńcu – anetolu. Związek ten wykazuje bardzo silne właściwości bakterio- i grzybobójcze, uśmierza bóle, ma też działanie wiatropędne. Anetol pozyskuje się z obu tych roślin i jeśli ma postać olejku eterycznego, nie sposób rozpoznać, czy pochodzi z suszonych owoców badianu, czy z biedrzeńca. W innej jednak postaci anyż gwiaździsty można łatwo odróżnić od biedrzeńca na podstawie koloru nasion: ten pierwszy ma brązowe, ten drugi natomiast szaro-zielone.
Anyż na niestrawność
Anyż gwiaździsty słynie przede wszystkim ze swojej użyteczności w leczeniu objawów przejedzenia. Dzięki licznym substancjom czynnym, Regulującym pracę układu pokarmowego, wpływa pozytywnie na metabolizm, usprawnia procesy trawienne, działa rozkurczowo i wiatropędnie. Pobudza organizm do wydzielania soków żołądkowych, stanowiąc niezastąpione remedium na wzdęcia i gazy. W dawniejszych czasach z anyżu gwiaździstego robiono nalewki, którymi możni tego świata raczyli się po sutych ucztach.
Anyż na kaszel
Zastosowania anyżu nie kończą się jednak na zwalczaniu niestrawności. Suszone owoce badianu okazują się również skuteczne w leczeniu schorzeń układu oddechowego, zwłaszcza tych, które objawiają się uporczywym kaszlem. Anyż pobudza odpowiednie narządy do wydzielania śluzu, Działając wykrztuśnie. W lżejszych przypadkach może z powodzeniem zastąpić apteczne tabletki na kaszel. Nawiasem mówiąc, z anyżu gwiaździstego pozyskuje się kwas szikimowy – substancję wykorzystywaną w przemyśle farmaceutycznym do syntezy oseltamiwiru, leku na grypę, szerzej znanego jako Tamiflu. Gdy w 2009 roku informacja ta została nagłośniona w brytyjskich mediach, Anglicy masowo zaczęli wykupywać ze sklepów cukierki anyżowe. Poza tym regularne spożywanie anyżu gwiaździstego zmniejsza ryzyko infekcji grzybiczych w obrębie jamy ustnej.
Anyż w kuchni
Anyż nadaje się idealnie do przyprawiania wypieków, dań mięsnych, zup owocowych, kompotów oraz wyrobów alkoholowych. Ma słodkawy, korzenny smak, który zachowuje swoje walory niezależnie od tego, czy owoce podaje się w całości, czy też w formie rozdrobnionej. Do kawy, herbaty i grogu najlepiej wrzucać całe gwiazdki; drobno posiekane kawałki będą natomiast znakomitym dodatkiem do indyjskiego ryżu biryani, a także masali czaj, chińskiego naparu o aromatycznych zapachu. Anyż nadaje każdej potrawie wyrazisty smak, jest powszechnie dostępny w sklepach za cenę od 5 do 10 zł.
Anyż w kosmetyce
Anyż znajduje również zastosowanie w kosmetyce. Pozyskiwany z suszonych owoców olejek z anyżu wchodzi w skład wielu perfum, toników, kremów ujędrniających i przeciwzmarszczkowych. Ze względu na duże stężenie substancji czynnych i działanie antybakteryjne olejek anyżowy jest doskonałym remedium na trądzik.
Jak przechowywać anyż?
Anyż powinno się przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach, najlepiej szklanych lub porcelanowych. Dostęp powietrza mu szkodzi, podobnie jak zbyt wysoka temperatura, światło i wilgoć. Należy go przechowywać w postaci całych gwiazdek, a mielić bezpośrednio przed konsumpcją.