Ma takie same, jeśli nie silniejsze właściwości prozdrowotne niż zwykły czosnek, a do tego jest łatwiej strawny i ma przyjemniejszy aromat. Czosnek niedźwiedzi to ceniony surowiec zielarski, ale też przyprawa wyśmienicie nadająca się do różnych dań. Można go uprawiać w gruncie i w donicy. Warto w szczególności dlatego, że jest objęty ochroną gatunkową.
Każdy powinien przyjrzeć się właściwościom czosnku niedźwiedziego
Czosnek niedźwiedzi zawiera te same substancje, przez które ogromną sławą cieszy się czosnek pospolity. Znajdziemy w nim witaminy i minerały, cenną allicynę, flawonoidy, aminokwasy i olejki lotne.
Należy przy tym zaznaczyć, że czosnek niedźwiedzi ma kilkakrotną przewagę nad popularnym czosnkiem pod względem zawartości związków siarki. Wyróżnia się silnym działaniem bakterio- i wirusobójczym, skutecznie eliminuje pasożyty oraz grzyby, można go stosować przy leczeniu grzybic układu pokarmowego. Wspiera układ sercowo-naczyniowy, przede wszystkim chroniąc przed rozwojem miażdżycy i nadciśnienia tętniczego.
Wspomaga leczenie infekcji górnych dróg oddechowych i stymuluje odporność. Jedzenie świeżego czosnku niedźwiedziego przyczynia się również do złagodzenia dolegliwości trawiennych i przyspiesza odchudzanie. Roślinę tę można spożywać jako składnik diety antynowotworowej – ma wysoki potencjał antyoksydacyjny.
Jakby tego było mało, czosnek niedźwiedzi jest niesamowicie aromatyczny, ale zdecydowanie mniej odstręczający niż ząbki klasycznego czosnku. Nie pozostawia też specyficznego zapachu w ustach. Wspaniale komponuje się z warzywami i daniami mięsnymi, można z niego przygotować wyśmienite pesto, zakonserwować w soli lub zamarynować w oliwie, a w razie potrzeby – zamrozić. W sklepie kupimy też suszony czosnek niedźwiedzie – zdrowy i smaczny, ale pod żadnym względem to już niestety nie to samo, co świeży.
Jak zbierać czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi nie występuje zbyt rozlegle, ale jak najbardziej możemy go spotkać w wilgotnych lasach Europy. Przedział czasowy przewidziany na zbiory czosnku jest dość wąski, przypada na marzec i kwiecień. Pod koniec kwietnia czosnek niedźwiedzi zaczyna kwitnąć, a jego część jadalna, czyli liście, zaczynają smakować nieprzyjemnie i łykowato. Taki czosnek stopniowo traci też swoje właściwości prozdrowotne. Najsmaczniejsze są z kolei 10-12 centymetrowe, młode listki.
Od 2004 roku czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem objętym częściową ochroną. Oznacza to, że możemy go pozyskiwać ze stanowisk naturalnych, ale w bardzo ograniczonym zakresie i tylko z dużych skupisk. Należy przy tym pamiętać, aby pozostawić nie mniej niż 75% populacji z danego terenu. Nie wolno nam zbierać całych okazów, najbezpieczniej po jednym listku z każdego egzemplarza.
Ponadto czosnek niedźwiedzi można pozyskiwać ze stanowisk dzikich tylko w województwie śląskim, podkarpackim i małopolskim, a wcześniej najlepiej wystarać się o zgodę nadleśnictwa.
Pamiętajmy też, że liście czosnku niedźwiedziego są łudząco podobne do rosnących w tym samym czasie konwalii majowej oraz zimowita jesiennego, a to już rośliny trujące.
Czosnek niedźwiedzi z przydomowego ogródka
Wobec powyższego, nieograniczony dostęp do czosnku niedźwiedziego możemy mieć wyłącznie we własnym ogródku. Gatunek ten można sadzić w warzywniku z innymi warzywami.
Wyrośnie również w donicy, wówczas sadzimy go w zwykłej ziemi kwiatowej, mieszając z około 1/3 objętości drobnego żwiru, co zapewni przepuszczalność i zapobiegnie gniciu cebul. Rośliny nigdy nie ścinamy w całości, zawsze zostawiamy kilka listków, aby w kolejnych tygodniach mogła zakwitnąć.
Jeśli uda jej się przebyć cały cykl rozwojowy, w kolejnym roku będziemy mogli pozyskać cebulki do powiększenia swoich upraw czosnku. Aby czosnek nie gnił i wzrastał jak najlepiej, warto zapewnić mu miejsce półcieniste i nie zapominać o regularnym podlewaniu. Donicę z sadzonkami możemy postawić również w domu czy na tarasie, zapewniające roślinie optymalne warunki.