Chwasty stanowią poważny problem dla rolników, ale niektóre z nich mogą być pożyteczne i stają się cennymi produktami. Wiele chwastów jest tak naprawdę odległymi kuzynami wyśmienitych jadalnych warzyw i zawiera więcej składników odżywczych niż ich krewni. Posiadają wyraźniejszy aromat, nie wspominając o dobroczynnym wpływie na zdrowie. Jadalne chwasty znalazły zastosowanie do przyrządzania potraw i coraz więcej osób po nie sięga.
- 1. Portulaka (Portulaca oleracea)
- 2. Szczaw zwyczajny (Rumex acetosella)
- 3. Szczaw kędzierzawy (Rumex crispus)
- 4. Szczawik zajęczy (Oxalis acetosella)
- 5. Komosa biała – lebioda (Chenopodium album L.)
- 6. Gwiazdnica pospolita (Stellaria media)
- 7. Babka zwyczajna (Plantago major L.)
- 8. Czosnek pospolity (Alliaria petiolata)
- 9. Pokrzywa zwyczajna (Lamium album)
- 10. Podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria)
1. Portulaka (Portulaca oleracea)
Jadalne chwasty mają wyrazisty, mocny smak. Portulaka wymieszana z innymi chwastami w sałatce równoważy ich smak swoim łagodnym aromatem. Świetnie komponuje się z zupami i sosami. Portulaka zawiera dużo przeciwutleniaczy. Bogata w kwas askorbinowy (witamina C), beta-karoten (prowitamina-A), glutation i tokoferol (witamina E) oraz kwasy tłuszczowe omega-3. Podobnie jak szpinak, portulaka jest spożywana na surowo lub gotowana. Kiełki chwastów dodaje się do zup lub sałatek. Doskonała do marynowania na zimę. Liście, wierzchołki łodyg, a także kwiaty są jadalne. Grube liście tego jadalnego chwastu mają niezwykłą śluzowatą konsystencję, a łagodny smak przypomina szpinak. Roślina rośnie na polach uprawnych i przydrożach.
2. Szczaw zwyczajny (Rumex acetosella)
Posiada wyraźny aromat. Liście tej rośliny mają lekko gorzki smak. Sałatka doprawiona drobno posiekanym szczawiem nabierze wyśmienitego aromatu i smaku. Jadalny chwast jest blisko spokrewniony ze szczawiem tarczolistnym (Rumex scutatus), który smakosze cenią za jego intensywny aromat. Jest często wykorzystywany do zupy szczawiowej. Staje składnikiem sosów, chłodników, dań rybnych, jest dodawany do warzyw gotowanych, omletów. Sosy szczawiowe są wykorzystywane do dań z grilla, ponadto liście można suszyć, mrozić, pasteryzować. Szczaw zwyczajny słynie, jako doskonały środek na detoksykację organizmu. W Polsce występuje na łąkach, polanach oraz przydrożach.
3. Szczaw kędzierzawy (Rumex crispus)
Ten jadalny chwast jest krewnym szczawiu zwyczajnego. Jego liście są znacznie większe i twardsze, dlatego najlepiej zebrać młode listki szczawiu i dodać je do sałatki. Jest źródłem witamin A i B. Młode liście można dodawać do sosów, zup, dań jajecznych. Spożywanie tego gatunku szczawiu zapewni organizmowi wiele cennych substancji odżywczych: białka, wapnia, cynku, żelaza, sodu, manganu. Szczaw kędzierzawy rośnie na łąkach, brzegach rzek, przydrożach, podmokłych terenach tworząc kępy.
4. Szczawik zajęczy (Oxalis acetosella)
Liście tego jadalnego chwastu są kwaśne w smaku, ich konsystencja jest miękka, lekko soczysta. Liście można dodać do sałatki uzyskując doskonałe walory smakowe. A herbata z nich będzie miała przyjemną kwaskowatość. Szczawikiem można aromatyzować potrawy i napoje. Doskonale wzbogaca smak zup, sałatek, masła, twarożków. Świetnie smakuje dodany do jajecznicy, farszu pieczonych ryb, jajek na twardo. Jeśli chodzi o korzystne właściwości, szczawik od dawna jest stosowany w medycynie ludowej, jako pomoc w niedoborze witamin. Jego liście mają kwaśny cytrynowy posmak, co oznacza, że zawierają dużo witaminy C. Szczawik zajęczy występuje na terenie całej Polski w zacienionych lasach liściastych i zaroślach.
5. Komosa biała – lebioda (Chenopodium album L.)
Jest to jeden z najpowszechniejszych jadalnych chwastów i jeden z najsmaczniejszych. To świetny zamiennik szpinaku w sałatkach. Chwast może osiągać wysokość człowieka. Delikatniejsze liście zbiera się z roślin, których wysokość nie przekracza 48-50 cm. Liście i nasiona są jadalne. Komosa nadaje się do zapiekanek z makaronem oraz z kaszą jaglaną. Nasiona są mielone na proszek i dodawane do ciasta podczas pieczenia chleba. Z komosy można przygotować potrawkę wegetariańską, Roślina występuje na przydrożach, nieużytkach, w rowach, na terenach kolejowych.
6. Gwiazdnica pospolita (Stellaria media)
Liście i łodygi tej rośliny nadają się do sałatek. Jest jednym, z niewielu chwastów, który może konkurować z sałatą pod względem neutralnego aromatu, smaku i delikatnej konsystencji. Młode pędy tej rośliny mają delikatny, kwaskowaty smak i są orzeźwiające. Gwiazdnica pospolita jest doskonałym dodatkiem do zup. Może być spożywana na surowo lub sparzeniu do kanapek, jajecznicy i twarożków. Drobne listki tego jadalnego chwastu mają bardzo delikatny smak i zawierają dużo karotenu i kwasu askorbinowego. Roślina rośnie w zaroślach, lasach, na polach, nieużytkach, łąkach.
7. Babka zwyczajna (Plantago major L.)
Ten jadalny chwast można dodawać do sałatek, surówek warzywno-ziołowych, wybierając najmniejsze, delikatne liście. Są dość neutralne w smaku, ale zawierają dużo składników odżywczych. Kilka pokruszonych liści babki sprawi, że sałatka będzie źródłem zdrowia. Drobno posiekane listki babki doskonale podnoszą walory smakowe zup oraz sosów, dodając ziołowego aromatu. Można przygotować pyszne racuszki, które smaży się w cieście słonym lub słodkim. Z babki zwyczajnej można przyrządzać farsz do omletów, pasztecików i naleśników, lub przygotować tak samo jak szpinak. Roślina jest także wykorzystywana do zwijania mini-gołąbków z dowolnym farszem. Rośnie w rowach, przydrożach, na wysypiskach i łąkach.
8. Czosnek pospolity (Alliaria petiolata)
Ten jadany chwast smakuje jak musztarda z czosnkowym posmakiem. Można jeść młode liście i kwiaty. Liście mogą być używane do sałatek oraz jako przyprawa – substytut czosnku. Czosnek pospolity to doskonały środek na wzmocnienie układu odpornościowego. Wykorzystywany jest do gotowania dań mięsnych, zup, sosów, majonezów, sałat oraz potraw z ziemniaków. Młode liście czosnku zwyczajnego są często dodawane do potraw smażonych lub pieczonych w kuchniach wschodnioazjatyckich. Rośnie na łąkach, w lasach liściastych, przy drogach, na miejskich trawnikach.
9. Pokrzywa zwyczajna (Lamium album)
Pokrzywa jest jadanym chwastem bogatym w witaminy. Młode liście pokrzywy można jeść jak szpinak, dodawać do zup i potraw warzywnych, suszoną pokrzywę można stosować jako przyprawę. Nie każdy odważy się używać surowej pokrzywy do jedzenia, a tymczasem młoda roślina nadaje się zarówno do sałatek, jak i do przyrządzania zup, zwykle mieszanych ze szczawiem, a także koktajli. Dobrze smakuje z jajecznicą, jako zupa krem, kluseczki z pokrzywy a nawet mielone z pokrzywą. Pokrzywa rośnie w lasach, zaroślach, ogródkach i zasiedla bezdroża.
10. Podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria)
To jeden z najczęstszych chwastów, który jest znany wszystkim, ale niewielu go próbowało. Spożywając jego młode liście i miękkie, delikatne łodygi można osiągać korzyści zdrowotne. Wszystkie potrawy z tej rośliny są bardzo przydatne i skutecznie rekompensują brak witamin w organizmie. Dawniej dodawano go do barszczu, gulaszu, klopsików. Obecnie roślinę można dodawać do dowolnych przystawek, pesto, pierwszego i drugiego dania. Podagrycznik pospolity jest dodawany do zapiekanek, sosów, smażony w cieście. Ten jadalny chwast rośnie wszędzie: w mieście, w lesie, na wsi, można spotkać go w zaroślach, ogrodach, lasach liściastych, przydrożach oraz przy płotach i nad brzegami wód.
SPRAWDŹ TAKŻE:
Kwiaty jadalne
Grzyby jadalne