Grzyby trujące w Polsce – 10 najbardziej niebezpiecznych gatunków

Grzyby trujące najczęściej działają wybiórczo na określony narząd. Występują grzyby, które oddziałują przede wszystkim na serce, centralny układ nerwowy, żołądek i jelita, wątrobę i tak dalej. Można także natknąć się gatunki mające toksyczny wpływ na wiele układów i narządów w organizmie człowieka. Zwykle grzybowa trucizna zostaje wchłonięta do krwiobiegu w jelitach, niektóre rodzaje podrażniają błonę śluzową przyspieszając wchłanianie trucizny. W przypadku ostrego zatrucia grzybami dochodzi do rozwoju toksycznego zapalenia żołądka i jelit. Trucizna powoduje wystąpienie takich symptomów jak: biegunka, wymioty, bóle brzucha. Spożycie grzybów trujących może spowodować krwotoczne zapalenie żołądka i jelit. Poniżej prezentujemy najbardziej trujące grzyby występujące na terytorium Polski.

1. Muchomor sromotnikowy (Amanita phalloides)

Grzyby trujące mogą nawet doprowadzić do śmierci! Do kategorii grzybów śmiertelnie trujących zdecydowanie należy muchomor sromotnikowy. Jego siedliskiem są lasy liściaste i mieszane, gdzie występuje przez całe lato i wczesną jesień. Grzyb jest dość duży, tworzy szeroki kapelusz o średnicy 10 cm, wypukły, bladozielono-oliwkowy. Młode muchomory przypominają pieczarki ze względu na zakrzywione do dołu brzegi kapelusza, które później stają się prawie płaskie. Trzon muchomora jest biały, osiąga 12-15 cm długości. Tuż pod kapeluszem znajduje się charakterystyczny pierścionek przypominający spódnicę z frędzlami, a na samym dole widoczne jest pogrubienie. Grzyb nie ma zapachu i smaku. Nawet 1/3 zjedzonego grzyba powoduje śmiertelne zatrucie. Niebezpieczeństwo polega również na tym, że oznaki zatrucia pojawiają się nie wcześniej niż 8 godzin po spożyciu, a niekiedy nawet po 2 dniach.

2. Muchomor plamisty (Amanita pantherina)

Ten grzyb trujący występuje w drugiej połowie lata aż do jesieni. Muchomor plamisty rośnie przede wszystkim w lasach liściastych, ale widywany jest również w lasach iglastych pod sosnami, natomiast w górach pod świerkami. Kapelusz grzyba ma do 12 cm średnicy, młode okazy posiadają kształt dzwonu, ale potem staje się prosty. Jego kolor waha się od jasnobrązowego do oliwkowego, na całej powierzchni jest wiele białych plam. Miąższ jest również biały i ma odpychający zapach. Cienki i wydrążony trzon osiąga 13 cm długości. Zwęża się u góry i tworzy zgrubienie u dołu. Grzyb wygląda jak nieszkodliwy szaro-różowy muchomor, ale jest śmiertelnie trujący. Zatrucie następuje szybko: w ciągu 20 minut do 2 godzin po jedzeniu. Toksyny zawarte w muchomorze powodują zaburzenia funkcji mózgu.

3. Muchomor czerwony (Amanita muscaria)

Ten grzyb trujący występuje dość powszechnie we wszystkich lasach, zwłaszcza brzozowych, gdzie rośnie pojedynczo lub w małych grupach. To duży i piękny grzyb, na wysokiej, grubej nodze, otoczonej pierścieniami z dużym jasnoczerwonym kapeluszem (czasem pomarańczowym), nakrapiany licznymi białymi plamami. U młodych grzybów kapelusz jest zaokrąglony, ale później nabiera płasko-wypukłego kształtu. Ten rodzaj grzybów ma właściwości odurzające i halucynogenne. Objawy mogą pojawić się w ciągu 30 minut do 2 godziny po spożyciu. Najczęściej powoduje wymioty i biegunkę, w rzadkich przypadkach dochodzi do uszkodzenia mózgu i zgonu.

4. Hełmówka jadowita (Galerina marginata)

Grzyby trujące zwykle rosną w małych grupach w lasach na silnie zgniłych pniach drzew (świerki, sosny) oraz na ściółce leśnej przez całe lato aż do przymrozków. Kapelusz grzyba ma średnicę 1-4 cm, kolor brudnożółto-brązowawy, stopniowo staje się prawie płaski. Trzon ma długość 2-5 cm, jest cienki, u dołu pogrubiony, z żółtawym pierścieniem, nad którym, jakby posypany mącznym nalotem. Hełmówka zawiera tę samą toksynę, co muchomory (amanityna).

5. Maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare)

Zwykle lubi osiedlać się w dużych grupach na rozkładających się pniach drzew iglastych, na starych pniach lub w ich pobliżu na ziemi. Występuje od kwietnia aż do późnej jesieni. Kapelusz ma średnicę 2-7 cm, u młodych grzybów występuje kształt dzwonu, następnie jest rozłożony, kolor jest żółtawy lub brązowo-żółty, stopniowo ciemnieje w kierunku środka. Trzon dorasta do 10 cm jest cienki, jasnożółty. Miąższ grzyba ma gorzki smak i raczej nieprzyjemny zapach. Oznaki zatrucia pojawiają się w ciągu 1-6 godzin po jedzeniu. Po dwóch dniach ustępują nie pozostawiając negatywnych następstw zdrowotnych.

6. Pieczarka karbolowa (Agaricus xanthodermus)

Inaczej nazywana pieczarką cuchnącą, występuje powszechnie w lasach, a także w parkach miejskich i na skwerach. Rośnie od wiosny do jesieni. Kapelusz dorosłych grzybów trujących jest szeroki, staje się dzwonkowaty, biały lub jasnoszarawy. Trzon ma od 6 do 15 cm długości, jest biały, u dołu ma pogrubienie z białym dwuwarstwowym pierścieniem. Podczas gotowania pojawia się silny zapach karbolowy, który jest raczej nieprzyjemny. Grzyb jest trujący, powoduje wymioty i biegunkę.

7. Czubajeczka brązowoczerwonawa (Lepiota brunneoincarnata)

Zwykle ten grzyb trujący można spotkać na łąkach, ale widywany jest także w miastach: w parkach i na trawnikach. W Polsce jest to grzyb rzadki, ale trzeba uważać na bawiące się w parkach dzieci. Grzyb średniej wielkości – średnica kapelusza nie przekracza 6 cm, trzon niski, gruby z włóknistym pierścieniem. Kapelusz jest szaro-brązowy lub kremowo-brązowy, pokryty ciemnymi łuskami na górze, z czasem nabiera wypukłego kształtu z owłosionymi krawędziami. Silnie trujący grzyb o wysokiej zawartości cyjanku.

8. Borowik szatański (Boletus satanas)

Grzyb trujący należący do rodzaju borowików. W naszym kraju rośnie w lasach liściastych w pobliżu buków lub dębów. Tworzy symbiozę z takimi drzewami jak lipa, dąb, buk, kasztan i inne. Duży grzyb z główką w kształcie poduszki do 20 cm średnicy, jasnoszary lub ochrowo-biały. Od spodu widoczna jest gąbka składająca się z kanalików z czerwonymi szparkami. Trzon wynosi 10 cm długości, grubość do 6 cm, żółtawy w dolnej części ma czerwoną siateczkę. Stare grzyby wydzielają bardzo nieprzyjemny zapach zgniłej cebuli. Objawy zatrucia pojawiają się w czasie od 3 do 4 godzin po spożyciu.

9. Gołąbek wymiotny (Russula emetica)

Gołąbek wymiotny jest szeroko rozpowszechniony w lasach iglastych: świerkowych, sosnowych. Posiada gorzki smak i należy unikać jego zbierania. Kapelusz osiąga wielkość do 11 cm, wyróżnia się barwą cynową aż do krwistoczerwonej. Trzon grzyba trującego osiąga do 8 cm wysokości i 2 cm grubości. W swojej surowej postaci jest trujący, zawiera truciznę muskarynę. Spożycie nawet niewielkiej ilości surowego grzyba prowadzi do zaburzeń pracy przewodu pokarmowego, bólu brzucha, nudności i wymiotów.

10. Strzępiak ceglasty (Inocybe erubescens)

Ten grzyb trujący rośnie tylko w Europie od maja do października. Występuje w lasach, alejkach, parkach, widywany jest pod dębami, bukami, sosnami i lipami. Biały kapelusz posiada średnicę do 10 cm, kształt młodych okazów jest stożkowato-dzwonkowaty u starszych strzępiaków staje się spłaszczony. Trzon o wysokość 20 cm i grubość do 2 cm, kształt cylindryczny, pokryty białymi lub różowymi włókienkami. Posiada łagodny smak i delikatny owocowy zapach. Ten gatunek należy do grzybów śmiertelnie trujących. Objawy zatrucia obserwowane są pół godziny od zjedzenia, pojawiają się wymioty, ślinotok, bóle głowy, zaburzenia widzenia.

SPRAWDŹ TAKŻE:
Trujące rośliny