Jest jedną z najbardziej pospolitych roślin euroazjatyckich. Biedrzeniec mniejszy to rodzima bylina, którą każdy z nas doskonale zna – występuje bowiem w różnych miejscach, zarówno na polanach, jak i w zaroślach czy w krajobrazie miejskim. Biedrzeniec choć pospolity ma kilka cennych właściwości, które doceni wielu z nas.
Biedrzeniec mniejszy – charakterystyka
Należy do rodziny selerowatych i jest jej najpowszechniej występującym przedstawicielem. Rośnie w Całej Europie i w krajach azjatyckich. Znajdziemy go na łąkach, polanach, przy drogach, w zaroślach, parkach, na murawach, zboczach i w borach. Wyglądem przypomina kminek i jest najbardziej charakterystyczny oczywiście w fazie kwitnienia. Jego kwiaty są drobne i białe, zebrane w baldachy wyrastające z rozgałęzień łodygi. Łodyga u góry jest praktycznie nieulistniona, u dołu posiada pojedynczo lub podwójnie pierzaste liście.
Biedrzeniec wykorzystywany był już w czasach dawnych, chociażby przez starożytnych Rzymian. Jego popularność nie osłabła również w średniowieczu. Z ludowych podań wynika, że wierzono, iż picie biedrzeńca, najczęściej w połączeniu z arcydzięglem, może uchronić przed śmiercią i zarazą. Nalewka z biedrzeńca miała np. ocalić przed dżumą.
Biedrzeniec mniejszy jest bardzo podobny do biedrzeńca większego, oba gatunki mają zresztą bardzo podobne właściwości i można je zbierać razem. Świeży biedrzeniec można wykorzystać w kulinariach, wzorując się na kuchni włoskiej, hiszpańskiej, francuskiej czy niemieckiej, w których liście tej rośliny często lądują w sosach, zupach i sałatkach. Jego dodatek jest odczuwalny, ale nieprzytłaczający. Zapachem biedrzeniec przypomina pietruszkę, z kolei smakiem lubczyk. Na pewno warto wykorzystać go podczas gotowania, jeśli doskwierają nam problemy ze strony układu pokarmowego. Skuteczniejszy pod tym względem może jednak okazać się wysuszony korzeń biedrzeńca, z którego przygotujemy Leczniczy odwar.
Porcję surowca wystarczy zalać wodą i zagotować, a po kilku minutach odstawić. Po ostudzeniu wypijać niewielką ilość 3 razy dziennie lub – podczas infekcji – płukać odwarem gardło. Biedrzeniec sprawdzi się też Popijany w formie naparu. Sięgając po ten gatunek pamiętajmy jednak, że jego właściwości są delikatniejsze niż wielu innych ziół, wykazują wszak większą skuteczność w mieszankach z innymi ziołami o podobnym działaniu.
Biedrzeniec mniejszy – związki czynne i właściwości
Związki zawarte w biedrzeńcu mniejszym, które warto wymienić to z pewnością saponiny, garbniki, trójterpeny, kwasy fenolowe, żywice, białka i sole mineralne, zwłaszcza wapń i potas. Roślina zawiera również 0,5% olejku eterycznego, którego głównym składnikiem jest azulen. Główne działanie biedrzeńca polega na stymulowaniu błon śluzowych górnych dróg oddechowych, co Ułatwia odkrztuszanie i pozbywanie się zalegającej wydzieliny.
Biedrzeniec działa też rozkurczowo na mięśnie gładkie gardła, sprawdzi się w przebiegu anginy i w nieżycie gardła. Jest bardzo dobrym środkiem łagodzącym suchy kaszel. Możemy popijać go również Przy problemach trawiennych, takich jak niedobór soku żołądkowego, zaparcia, biegunki, odbijanie się po posiłku. Biedrzeniec ma też delikatne działanie moczopędne. Wywary możemy stosować na skórę, wspomagająco przy łagodzeniu zmian trądzikowych. Roślina wykazuje bowiem właściwości ściągające.
Jak i kiedy zbieramy biedrzeniec
Biedrzeniec kwitnie od czerwca do września i zdarza się, że to właśnie wtedy zbieramy go do celów prozdrowotnych. To nie kwiaty jednak, a korzenie tej rośliny stanowią surowiec leczniczy, dlatego zbiory powinniśmy przeprowadzać wiosną lub jesienią. Korzenie po oczyszczeniu możemy wysuszyć w warunkach naturalnych lub w suszarni, a następnie przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku. Z tak przygotowanego surowca parzymy odwar lub napar. Jeden i drugi możemy stosować przy problemach żołądkowych oraz w trakcie trwania infekcji górnych dróg oddechowych. Biedrzeniec wspomoże także przy bolesnej miesiączce i ułatwi pozbycie się wyprysków. Stosowany w nadmiarze może sprowokować Skurcze macicy!