Choć chmiel kojarzony jest głównie z produkcją piwa, posiada on wiele szczególnych właściwości, które czynią z niego coś więcej, niż browarniczą przyprawę. Zaskakujące się chociażby to, że ekstrakty z chmielu mają udowodnione działanie przeciwnowotworowe. Ponadto chmiel oraz jego szyszki mogą okazać się niezastąpionymi lekami na bezsenność i nadpobudliwość.
Właściwości i charakterystyka chmielu
W Polsce chmiel rośnie dziko, ale jest też z powodzeniem uprawiany. Poza tym roślina ta występuje w Azji i w Ameryce Północnej. Należy do rodziny konopiowatych i jest charakterystyczną, pnącą byliną. Chmiel to ceniona przyprawa, wykorzystywaną głównie w browarnictwie do nadawania napojom specyficznej goryczki oraz stosownych aromatów. Warto jednak wiedzieć, że ekstrakty chmielu mają właściwości prozdrowotne, a sam chmiel zwyczajny jest uznawany za roślinę leczniczą. Gdzie i w jakich preparatach możemy znaleźć wyciągi i ekstrakty z chmielu?
Są obecne przede wszystkim w wielu popularnych preparatach aptecznych stosowanych na uspokojenie i wyciszenie. Znajdziemy go w farmaceutykach o działaniu nasennym. Sami możemy ponadto zaparzyć sobie herbatkę ziołową z chmielu, która usposobi nas do snu, Uspokoi i zrelaksuje. Smakosze mogą ponadto sięgnąć po dobrej jakości piwo, które ma identyczny wpływ na organizm (jakichkolwiek surowców z chmielem w składzie nie powinny spożywać osoby zażywające inne syntetyczne leki na uspokojenie, a także kierowcy). Z tych właściwości chmiel jest znany najbardziej. Jednak jego walory na nich się nie kończą.
Co zawierają szyszki chmielu?
Najważniejszym surowcem zielarskim pozyskiwanym z chmielu zwyczajnego są jego szyszki – najbardziej charakterystyczne elementy rośliny. Szyszki chmielu zawierają żywice, olejki eteryczne, garbniki, kwasy, cholinę, asparaginę oraz flawonoidy, w tym kwercetynę. Finalny aromat oraz smak piwa kształtują olejki eteryczne i zawarte w nich terpeny oraz terpenoidy, a także gorzkie kwasy, takie jak humulon i lupulon. Wysoka zawartość flawonoidów oraz innych substancji antyoksydacyjnych, nadaje ekstraktom chmielu działanie przeciwzapalne, kojące i bakteriobójcze.
Spośród nich największym zainteresowaniem naukowców cieszy się ksantohumol, będący związkiem o Szczególnym działaniu przeciwnowotworowym. Ksantahumol bardzo skutecznie wymiata z ustroju wolne rodniki i hamuje stany zapalne mogące prowadzić do onkogenezy. Wykazuje skuteczność zwłaszcza wobec zmian w kierunku raka piersi, okrężnicy czy prostaty. Ponadto ksantahumol przeciwdziała miażdżycy, hamuje rozwój pleśni i grzybów, działa przeciwwirusowo i bakteriobójczo.
Lupulina – chmielowy skarb
Chmiel zawiera pewną wyjątkową substancję, której nie można pominąć w analizie jego właściwości leczniczych – jest to lupulina, lepka, żółto-brązowa wydzielina w postaci proszku, produkowana przez gruczoły zlokalizowane po wewnętrznej stronie łusek w szyszkach chmielowych. Lupulina charakteryzuje się Intensywnym zapachem i silnym, gorzkim smakiem. Wszystkie opisane powyżej związki aktywne, w tym garbniki, olejki, gorzkie kwasy i specyficzne flawonoidy zawarte są właśnie w niej.
Chmiel dla mężczyzn i dla kobiet
Lupulina ma nieznaczne działanie estrogenne, dlatego farmaceutyki z jej udziałem poleca się kobietom po menopauzie. Z kolei mężczyznom pomoże zadbać o gruczoł prostaty i wyreguluje funkcje seksualne. Ze względu na działanie uspokajające i spowalniające, w dawnych czasach chmiel uchodził za lek na nimfomanię i histerię.