Intensywnie pachnący, zdrowy i ostry w smaku czosnek niedźwiedzi ma głównie wykorzystanie kulinarne. Docenią go wszyscy ci, którzy nie lubią klasycznego czosnku zwyczajnego, ale nie chcą rezygnować z jego prozdrowotnych właściwości. Czosnek niedźwiedzi to leśny pogromca bakterii i cud dla skóry.
Co ma czosnek do niedźwiedzia?
Czosnek niedźwiedzi występuje głównie w Europie. Genezę tej przedziwnej nazwy odnajdziemy w starej germańskiej legendzie, zgodnie z którą czosnek ten stanowił pierwszy pokarm niedźwiedzi budzących się po zimie. Ponadto roślina występuje także pod szyldem czosnek cygański lub Cebula czarownic, co wydaje się jeszcze bardziej intrygujące. Być może wynika to z bardzo wysokiej zawartości różnorakich związków siarki, której zapach i właściwości przypisuje się także zjawiskom z piekła rodem. Na przekór tym wyobrażeniom, siarczki obecne w listkach czosnku niedźwiedziego mają wręcz zbawienny wpływ na niektóre funkcje organizmu. Pod tym względem roślinka przewyższa czosnek zwyczajny.
Czosnek niedźwiedzi należy do rodziny czosnkowych i posiada wszystkie własności pospolitego czosnku, ale jest zielem. Surowiec leczniczy oraz zielarski stanowią bogate w związki aktywne liście. Czosnek niedźwiedzi rozwija się z cebulek, nie przybiera formy ząbków. Rośnie w lasach liściastych, tworząc rozległe łany, a podczas kwitnienia nabiera niebywałych walorów ozdobnych. Jego kwiaty są nieduże, białe i delikatne, złożone z podłużnych i cienkich listów. Wznoszą się na długiej łodydze i wydzielają charakterystyczny zapach czosnku. Trudno powiedzieć czy są jadalne – niektóre źródła podają, jakoby miały szkodliwe działanie, inne zupełnie wykluczają taką ewentualność.
Skąd pozyskać czosnek niedźwiedzi?
Choć rosnący w naszych rodzimych lasach czosnek kusi, nie możemy go zbierać z jego naturalnych stanowisk bez odpowiednich zezwoleń. Jest bowiem objęty ochroną. Czosnek można za to uprawiać We własnym ogrodzie lub w doniczce. Suszone ziele zakupimy również w sklepach zielarskich, z przyprawami i zdrową żywnością. O świeży czosnek niedźwiedzi jest zdecydowanie trudniej, dlatego warto rozważyć własną uprawę. Rośliny tej używamy głównie w kuchni, gdzie wykorzystujemy ją podobnie jak świeży szpinak. Liście możemy również zamrozić lub macerować w oliwie.
Właściwości prozdrowotne czosnku niedźwiedziego
Lancetowate liście czosnku niedźwiedziego to Skarbnica wielu prozdrowotnych związków. Stanowią źródło magnezu, żelaza i manganu, dostarczają kwasów tłuszczowych, fruktanów, związków fenolowych, flawonoidów, lektyny i saponin. Stanowią również źródło witaminy C. Nie ulega jednak wątpliwości, że to zawartość związków siarki ma decydujący wpływ na walory prozdrowotne tej rośliny. Siarka nadaje jej właściwości antybakteryjne i przeciwwirusowe. Wspiera organizm w walce z grzybami i pasożytami. Czosnek niedźwiedzi, podobnie jak czosnek zwyczajny, pełni funkcję naturalnego antybiotyku, zwalczając bakterie, ale jednocześnie budując korzystną mikroflorę jelit.
Właściwości te mają szczególne znaczenie przy infekcjach i chorobach układu oddechowego oraz pokarmowego. Ponadto Cebula czarownic podnosi profilaktykę miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego. Roślina wspiera detoksykację organizmu, polepsza funkcjonowanie wątroby, a także kondycjonuje skórę i jej przydatki. Zawarta w czosnku siarka, będąca składnikiem kolagenu ma wpływ nie tylko na piękny wygląd skóry, ale i na zdrowie stawów. Pamiętajmy poza tym, że zarówno siarka, jak i flawonoidy czy związki fenolowe to ważne antyoksydanty i substancje przeciwzapalne, niezbędne w profilaktyce nowotworów.